Thông quan là một khái niệm được nhắc đến rất nhiều trong quá trình vận chuyển, xuất, nhập khẩu hàng hóa sang nước ngoài cũng như từ nước ngoài về Việt Nam. Vậy khái niệm về quá trình này là gì và có vai trò như thế nào, cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé.
Khái niệm cần biết về thông quan
Trong từ điển Tiếng Việt, thông quan được hiểu đơn giản là một quá trình mà cơ quan hải quan quyết định hàng hóa được phép xuất khẩu, nhập khẩu hay các phương tiện vận tải được xuất cảnh, nhập cảnh.
Cụ thể hơn, theo quy định của pháp luật định nghĩa rằng thông quan là việc hoàn thành các thủ tục của hải quan để hàng hóa được phép xuất khẩu, nhập khẩu hoặc đặt dưới chế độ quản lý nghiệp vụ hải quan khác.
Đây là một thủ tục hành chính bắt buộc cần phải thực hiện khi giao dịch mua, bán hàng hóa trên trường quốc tế. Khi hàng hóa được thông qua tức là hàng hóa đó có thể ra nước ngoài, hay được nhập khẩu vào nội địa.
Việc tiến hành thủ tục thông quan sẽ giúp cho cơ quan chức năng có thể đảm bảo được hàng hóa mua, bán và giao dịch là loại hàng hóa phù hợp với quy định của pháp luật. Bên cạnh đó giúp cho bên cơ quan chức năng, quản lí có thể nắm rõ được thông tin cụ thể và chi tiết của hàng hóa đó.
Thông quan hàng hóa là gì?
Thông qua hàng hóa được hiểu là quá trình xét và kiểm duyệt hồ sơ, kiểm tra hàng hóa trước khi hàng hóa được nhập khẩu vào một quốc gia hoặc xuất khẩu khỏi một quốc gia nào đó.
Đây là một bước không thể nào thiếu trong quá trình giao dịch, nhập hay xuất khẩu một lô hàng hóa. Tờ khai hải quan sẽ được cơ quan chức năng kiểm tra và phân luồng tờ khai, đảm bảo rằng nhà xuất và nhập khẩu đã đóng đủ thuế cho hàng hóa đó thì hàng hóa được phép thông quan.
Phí thông quan hàng hóa bao gồm những gì ?
Trong quá trình để thông qua các loại hàng hóa thì những nhà xuất, nhập khẩu cần phải đóng phí theo đúng quy định. Đây là mức lệ phí đã được niêm yết và thống nhất trên toàn hệ thống cơ quan hải quan.
Các loại phí
Mức lệ phí này thường khác nhau tùy theo loại hàng hóa cần phải thông qua, nhưng chung quy có những loại phí dưới đây mà nhà xuất hay nhập khẩu cần đóng khi làm thủ tục:
- Phí hải quan: đây là phí được đưa ra đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh
- Phí hải quan kiểm tra, tạm dừng làm thủ tục hải quan đối với các loại hàng hóa có dấu hiệu xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ
- Phí hải quan cấp sổ ATA
- Lệ phí với hàng hoá quá cảnh
- Lệ phí đối với phương tiện vận tải quá cảnh đường bộ (tùy loại phương tiện)
- Lệ phí đối với phương tiện vận tải quá cảnh đường thủy (tùy loại phương tiện)
- Phí hải quan cấp lại sổ ATA
Như vậy, các mức lệ phí đều đã được nêu rõ và quy định rõ ràng trên giấy tờ cũng như quy định của luật pháp. Những giao dịch có sử dụng cần phải nộp lệ phí đầy đủ thủ tục để đảm bảo rằng hàng hóa phương tiện có thể được thông qua.
Thời gian thông quan
Trong giai đoạn năm 2012 đến năm 2015, thời gian để thông qua một lô hàng trong lĩnh vực do Bộ khoa học và công nghệ quản lý là khoảng 23 ngày. Đến hiện nay, sau khi trải qua những thay đổi và nỗ lực các thời gian vận chuyển một lô hàng thuộc lĩnh vực do bộ quản lý hiện chỉ còn 1 ngày.
Theo vào đó, thời gian thông quan hàng hóa giao dịch, xuất nhập khẩu được giảm xuống là một trong những yêu cầu nghị quyết đặt ra và các bộ ngành đã thực hiện được (không bao gồm hàng hóa phải kiểm dịch động vật). Mục tiêu đặt ra là thời gian thông qua được giảm xuống còn 90 giờ đối với hàng nhập khẩu và 70 giờ đối với hàng xuất khẩu
Điều kiện và những thủ tục trong thông quan hàng hóa
Để có thể thông quan hàng hóa thuận lợi, nhà xuất và nhập khẩu cần phải hiểu rõ và thực hiện đúng và đầy đủ các điều kiện và thủ tục giấy tờ do cơ quan chức năng đề ra.
Điều kiện được thông quan
Đầu tiên chúng ta cần xét đến đối tượng được phép xuất nhập khẩu trong trường hợp giao dịch, vận chuyển qua biên giới. Việc thông qua hải quan được áp dụng cho hai nhóm đối tượng là hàng hóa và phương tiện vận tải, vậy nên đối với nhóm đối tượng là con người hay hành khách sẽ không thuộc vào thủ tục này.
Vậy nên đối với hàng hóa xuất, nhập khẩu là những hàng hóa không nằm trong danh mục cấm của luật quy định. Và thường những hàng hóa này có sự đa dạng về mẫu mã cũng như số lượng được vận chuyển, vậy nên quy trình kiểm tra sẽ qua nhiều bước và khó khăn.
Đến với nhóm thứ hai là nhóm phương tiện vận tải hay quá cảnh. Nhóm phương tiện vận tải là đối tượng thông qua cần đáp ứng các điều kiện, đầy đủ hồ sơ thông qua. Bộ hồ sơ này có tên là hồ sơ hải quan của phương tiện, trong đó có quy định định cụ thể từng loại phương tiện như máy bay, đường sắt quốc tế, tàu biển hay ô tô hay các phương tiện vận tải khác.
Đặc biệt lưu ý dù là phương tiện hay hàng hóa thì đi kèm theo cũng cần hóa đơn, chứng từ đi kèm với hàng hóa, phương tiện đó. Bên cạnh đó các hàng hóa và phương tiện này cần thực hiện đúng và đủ thủ tục thông quan theo đúng quy định của pháp luật để tiến hành thông quan.
Thủ tục gồm
Theo quy định do pháp luật đề ra, hàng hóa chỉ được thông quan sau khi đã hoàn thành thủ tục hải quan. Theo điều luật, thủ tục thông quan hàng hóa của hải quan được thực hiện như sau:
Bước 1: Khai báo
Để có được tờ khai hải quan thì người khai cần phải đăng ký tờ khai hải quan thông qua hai phương thức là đăng ký điện tử hoặc đăng ký trực tiếp tại cơ quan. Và sau khi đăng ký tờ khai hải quan và được cơ quan hải quan chấp nhận thì tờ khai đó mới được đưa lên trên xử lý tiếp theo đúng quy trình. Lưu ý rằng thời điểm đăng ký được ghi ở trên tờ khai hải quan.
Các chứng từ thuộc về hồ sơ hải quan tùy từng trường hợp mà người khai cần phải nộp hoặc xuất trình hợp đồng mua bán hàng hóa. Đó có thể là hóa đơn thương mại, chứng từ vận tải, chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa, giấy phép xuất nhập khẩu, hay các văn bản thông báo kết quả kiểm tra.
Những chứng từ liên quan đến hàng hóa theo quy định là những chứng từ thuộc hồ sơ hải quan, có thể là chứng từ giấy hay chứng từ điện tử. Những giấy tờ này cần phải đảm bảo tính toàn vẹn và khuôn dạng đầy đủ theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử.
Bước 2: Kiểm tra thực tế khi thông quan
Bên cạnh việc chứng nhận hàng hóa trên giấy tờ, cơ quan cũng cần phải kiểm tra hàng hóa và phương tiện vận tải theo quy định tại địa điểm được định sẵn. Địa điểm kiểm tra định sẵn thực tế bao gồm dưới đây:
- Địa điểm kiểm tra tại khu vực cửa khẩu đường bộ hoặc ga đường sắt liên vận quốc tế, các bến cảng hàng không dân dụng quốc tế. Hay các bưu điện quốc tế; cảng biển, cảng thủy nội địa có những hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, xuất cảnh, nhập cảnh hoặc quá cảnh; cảng xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa được thành lập trong vùng nội địa;
- Trụ sở Chi cục Hải quan;
- Kiểm tra tập trung dưới sự quyết định của Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan
- Nơi kiểm tra tại cơ sở sản xuất, công trình
- Địa điểm kiểm tra thu gom hàng lẻ tại khu vực kho ngoại quan, kho bảo thuế,
- Nơi kiểm tra chung tại khu vực cửa khẩu đường bộ giữa Hải quan Việt Nam với Hải quan nước láng giềng
- Địa điểm khác trong các trường hợp ngoại lệ cần thiết do Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan quyết định
Bước 3: Nộp phí thông quan
Cuối cùng để hoàn thành thủ tục, nhà xuất hay nhập khẩu cần phải đóng các khoản phí, thuế cũng như thực hiện đúng các nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của pháp luật về thuế,lệ phí và quy định khác của pháp luật có liên quan.
Những điểm cần lưu ý trong thủ tục lưu thông hàng hoá
Để có thể thuận lợi, dễ dàng thông qua thủ tục thông quan thì nhà xuất, nhập khẩu cũng cần phải chú ý những lưu ý sau để đảm bảo hàng hóa không bị ảnh hưởng tới tiến độ và thời gian.
Đầu tiên là, trường hợp người khai đã hoàn thành đầy đủ thủ tục nhưng chưa nộp phí hay nộp thuế trong thời gian quy định. Trong trường hợp này hàng hóa được thông quan chỉ khi các tổ chức tín dụng bảo lãnh về số tiền thuế phải nộp đó hoặc được áp dụng thời hạn nộp thuế theo quy định của pháp luật về phí và thuế.
Hai là, trong trường hợp chủ hàng hóa bị xử phạt vi phạm hành chính về hải quan. Thì đối với trường hợp này, chủ hàng hóa sẽ bị phạt tiền và hàng hóa đó chỉ được thông quan nếu đã nộp phạt đầy đủ hay được các tổ chức tín dụng bảo lãnh về số tiền cần nộp. Những quyết định xử phạt sẽ được quyết định sau dưới quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Ba là đối với hàng hóa cần phải kiểm tra, phân tích và giám định để chắc chắn xác định rằng hàng hóa có đủ điều kiện để nhập xuất khẩu hay không. Các cơ quan hải quan chỉ được thực hiện thông quan sau khi đã xác định rõ nguồn gốc chi tiết về hàng hóa hoặc có đầy đủ cơ sở kết luận kiểm tra, phân tích, giám định. Hoặc chỉ khi có đầy đủ giấy tờ miễn kiểm tra của cơ quan chuyên ngành theo quy định của pháp luật.
Kết luận
Trên đây là tổng hợp tất cả những thông tin chi tiết và đầy đủ về thông quan hàng hóa cũng như thủ tục để thông quan. Mong rằng những thông tin này sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về quy trình này.
Recent Comments